Verandering Versnellen? Stop met Verandermanagement!
Het lijkt zo vanzelfsprekend, veranderen. Veel veranderingen gaan tenslotte vrijwel vanzelf. We zijn allemaal ontstaan uit spontane celdeling. Je haar groeit vanzelf. Je haar verandert al dan niet op eigen kracht van kleur. Veranderen is in feite niets anders dan groeien. Bewust of onbewust. Dat is onze natuur. Waarom dan zo veel kramp, gedoe en traagheid als het om veranderen in organisaties gaat?
Veranderen is gedoe
Hoe komt het toch dat we bij veranderingen in ons werk in veel gevallen er als een berg tegen op zien? Terwijl je achteraf vaak hoort: ‘Ik snap niet dat ik er toen zoveel moeite mee had, het is best meegevallen.’
We ervaren veranderen vooraf en op het moment platweg als gedoe en lastig. Het haalt ons uit onze routine (méér onzekerheid), er komt weer meer bij en het gaat maar door (méér werkdruk), het levert vaak extra stress en interne spanningen op (méér negatieve energie en emotie) en het duurt lang voordat er resultaten en effecten merkbaar zijn (méér navelstaren; klant uit beeld).
Hoe kun je dat omdraaien naar: ‘Wat leuk om hieraan te beginnen of met energie en overtuiging mee bezig te zijn’? Zodat we in plaats van tegenbewegen, bewust gaan meebewegen, gaan meedoen en het gaan meemaken!
Veranderen is keihard werken
Of je nou directielid of manager bent, een beleidsfunctie hebt of een uitvoerende taak: we zijn allemaal medewerkers. En we zijn verbonden binnen een organisatie. Elk van ons met een eigen rol en persoonlijkheid. Met talenten, eigenaardigheden en een eigen karakter.
Als veranderaar heb ik eigenlijk altijd een schakelpositie, die tussen directie en operatie. Aan de directietafel wordt er vaak van uit gegaan dat je een verandering er gewoon even bij doet. Dat iedereen het wel snapt waarom het nodig is. “Het is toch verteld”. De (traditionele) staf ziet het als een nieuw interessant project waar je aan mag werken: een mooie professionele uitdaging.
De beleving van het middenkader en de operatie is meestal 180 graden anders. Zij voelen de druk en het moeten, de onvoldoende middelen (vooral tijd), het niet gehoord zijn (vertrouwenskloof) en gebrek aan aandacht en verbinding. Al deze menselijke emoties kom je daar elke dag tegen. Positieve emoties (ja, die zijn er ook), maar vooral ook veel negatieve.
In ‘de modder’ ervaar je dat veranderen elke dag keihard werken is, een op en top menselijk proces is en veel energie en doorzettingsvermogen vraagt. Powerpoint-presentaties, de onmisbare stip op de horizon, een goed doortimmerd veranderplan en lunchbijenkomsten maken die harde dagelijkse veranderpraktijk echt niet veel beter.
Verandering boosten kan écht
Veranderen en vernieuwen kent veel valkuilen. Je loopt tegen ingesleten patronen aan, tegen oude procedures en systemen, en tegen menselijke emotie. Maar het kan ook gaaf zijn en energie geven. Kijk maar eens om je heen hoeveel organisaties, dus mensen, laten zien dat ze volop bezig zijn om hun organisatie wendbaarder, leuker en vernieuwender te maken. Voorbeelden die inspireren, richting en handvatten bieden.
In deze organisaties zie je ook elke menselijke emotie, op alle niveaus en in alle rollen, maar er is wel een andere spirit, een andere mindset en mentaliteit. Niet alleen bij start-ups. Ook (onderdelen) van grote ‘oude’ systeemorganisaties laten zien dat het anders kan. Dat het ook keihard anders moet, omdat de eisen van markten en klanten het vragen, er nieuwe kansen en technologieën zijn om op te pakken en er ook gewoonweg keiharde bedreigingen zijn in elke bedrijfstak, zelfs in die van notarissen en accountants.
Dat je, wat je moet doen, omzet in willen doen en vooral gaan doen. Binnen je organisatie ‘over grenzen van afdelingen heen’ en extern samen met je klanten en relevante netwerkpartners. Verandering boosten kan echt. Ook op de werkvloer, en ook als de verkoop gewoon doorgaat.
Veranderen is in beweging komen, morgen doen
Wie sport weet dat je zonder goede warming-up vraagt om spierpijn en blessures. Dat je vele trainingsuren moet maken om beter te worden. Dat het helpt als je een doel voor ogen hebt. Dat je ook moet genieten van de succesmomenten.
Als oud-sportleraar, sportcoach en ontwikkelaar van de Veranderbootcamp hou ik van bewegen, veranderen en vernieuwen. Ik zie dat dat menselijk is, er bij hoort en ons (als je het goed doet) ook fit en beweeglijk houdt, ook in organisatieverband. Zitten wordt niet voor niets als het nieuwe roken gezien…
Hoe zet je in de dagelijkse werkuitvoering op menselijk manier de beweging van verandering en vernieuwing in? Met alle menselijke kanten die daar bij komen kijken? Voor ons is duidelijk dat veranderen en vernieuwen meer ‘menselijk’, dan ‘management’ is! Daar gaat ons nieuwe boek over, dat dit voorjaar verschijnt.
Handen én hersenen uit de mouwen
Over veranderen en vernieuwen is al heel veel moois gezegd en geschreven. Met ons nieuwe boek willen we én de zweetdruppels laten zien, maar ook parels en deze op een heel bruikbare, praktische manier verbinden, uitdiepen en van meerdere kanten belichten. Aangevuld met onze eigen visie, praktijkverhalen en praktische tips. En met (toegepaste) theorieën die onderbouwen of gewoon interessant en illustratief zijn.
Het wordt een boek over iedereen en voor iedereen! Want veranderen en vernieuwen is niet van de top en de staf (en externe adviseurs). Het gaat over iedereen, raakt alle rollen, geledingen en mensen in de organisatie. Er is veel behoefte, noodzaak en ambitie om te veranderen en te vernieuwen. Handen en hersenen dus uit de mouwen! Met een roze bril op desnoods, hoewel de praktijk er een is van gewoon keihard werken en loslaten.
Geen verandermanagement, geen kunst(je)
Elke organisatie is anders. Elke verandering is anders. En elk doel wat je met die verandering wilt bereiken is anders. Toch zijn er ondanks de verschillen basis-ingrediënten om verandering en vernieuwing te versnellen. Wég met de ingesleten principes en planmatige methoden van verandermanagement. Die werken niet meer! Ze blokkeren versnelling en boosten op de werkvloer.
Hieronder staan acht ingrediënten die wél werken! Vergeet ook niet de competenties in te zetten die in je organisatie succesvol zijn. Bewegen, veranderen en vernieuwen wordt zo heel natuurlijk, en is zeker geen kunstje.
Basis-ingrediënten voor veranderen :
- Je wil snel van start, maar hoe?
Ga uit van wat er is en goed is, dan kom je sneller uit de startblokken en creëer je meteen een positieve swung. Ga op zoek naar de ‘hazen/voorop-lopers’ in je organisatie, en zorg ervoor dat de vernieuwingsbeweging groeit en gezien wordt door iedereen.
- We laten de klanten links liggen; dat kan niet waar zijn!
Geef de klant een dominante plaats in de verandering. Daar ligt de essentie en de bedoeling, niet bij ego’s, spreadsheets of de interne organisatie-perikelen. Het heeft ook het effect dat medewerkers en directie niet tegenover gaan staan, maar naast elkaar optrekken.
- Papier is geduldig… maar het gaat toch om ‘doen in de praktijk’?
Laat de in detail uitgewerkte schema’s en blauwdrukken los. Zorg dat je een relevant en herkenbaar verhaal hebt als vertrekpunt en ga aan de slag; veranderen en vernieuwen vraagt inderdaad om doe-gedrag.
- Weg met de ego’s en silo’s in de organisatie!
Zorg er voor dat eigen persoonlijke/professionele doelen zoveel als mogelijk verbonden zijn met het nieuwe perspectief en doelen van je organisatie. Challenge grenzen en mensen. Geloof in mensen, niet in grenzen.
- Mensen zitten al zo vol met hun normale werk!
Soms zijn mensen al te veel ‘over de kook’ om te veranderen door de vele (onnodige) procedures, rapportages, organisatiestructuren en bazen die bazen. Zorg voor ruimte door het weghalen van blokkades waar mensen dagelijks last van hebben en stop met stapelen.
- Onmiddellijke feedback; we zijn toch geen watjes!
Als je even niet oplet, komt het oude, ongewenste gedrag al snel weer terug. Voorkom die terugval door goed te blijven kijken naar de mensen in verandering. Hanteer ‘duim omhoog & duim omlaag’. Maak er vooral geen uitgestelde en formele (staf)procedure van.
- Hoe breng ik mij en mijn mensen in veranderkracht?
Er is altijd een wederzijdse afhankelijkheid tussen collega’s, team en management. Verzin geen smoesjes of uitvluchten en wijs niet naar anderen. Bewegen en veranderen gaat ook jou aan. Hou jezelf fit en werk aan je eigen veranderkracht. Je bent nooit (alleen) slachtoffer! Neem het heft in eigen handen.
- Hoe houd ik het tempo en de energie erin? Raak niet achterop!
Houd het veranderballetje in beweging. Dit houdt ook in regelmatige time-outs, pas op de plaats maken (verstillen). Kijk samen hoe het gaat en waar je staat. Verstillen helpt versnellen!
Nieuwsgierig geworden naar ons nieuwe boek? Laat je gegevens hier achter en we houden je op de hoogte van het verschijnen ervan.
Dit artikel is het eerste van een reeks die wij de komende tijd zullen gaan publiceren, ontleend aan het boek wat wij aan het schrijven zijn en naar verwachting in de zomer uit gaat komen. In dit boek wordt mijn praktijkervaring van meer dan 20 jaar, als project- en interimmanager op het terrein van ‘Leading Change’ opgetekend. Deze ervaring verbinden wij met actuele theoretische inzichten. Met hele praktische handreikingen brengen wij je tot acties waarmee je direct zelf aan de slag kunt gaan. We gebruiken ons VeranderKompas als handig vliegwiel waar je je acties voortdurend aan kunt toetsen en bijstellen.
Volgende artikel : Veranderen op de werkvloer terwijl de verkoop gewoon door moet gaan! Hoe doe je dat?